W dniu 13 czerwca 2018 r. zapadł wyrok TSUE w sprawie C-665/16, który dotyczył sporu pomiędzy Ministrem Finansów a Gminą Wrocław o opodatkowanie podatkiem VAT przeniesienia z mocy prawa (decyzja wojewody) własności nieruchomości Gminy na rzecz Skarbu państwa w zamian za odszkodowanie w sytuacji, gdy nieruchomościami tymi dalej będzie administrował prezydent Gminy jako reprezentant Skarbu państwa (organ wywłaszczający), będący jednocześnie organem wykonawczym Gminy (podmiot wywłaszczany).

TSUE uznał, że taka transakcja stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W ocenie TSUE, nawet jeśli art. 14 ust. 1 dyrektywy VAT w sposób ogólny definiuje pojęcie „dostawy towarów”, to jednak z wykładni językowej ust. 2 tego artykułu, a w szczególności z wyrażenia „[p]oza czynnością, o której mowa w ust. 1” można wywnioskować, że ów ust. 2 dotyczy innych transakcji, które również są uważane za „dostawy towarów”. Wynika z tego, że prawodawca Unii Europejskiej, gromadząc je pod tym samym pojęciem „dostawy towarów”, zamierzał odróżnić transakcję, o której mowa w art. 14 ust. 2 lit. a) dyrektywy VAT, od transakcji przewidzianej w art. 14 ust. 1 owej dyrektywy, bowiem te dwie transakcje nie zostały zdefiniowane w taki sam sposób. W szczególności definicja transakcji, o której mowa w art. 14 ust. 2 lit. a) rzeczonej dyrektywy, w ogóle nie odnosi się do „prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel”, o którym mowa w art. 14 ust. 1 tej samej dyrektywy.

Kontynuując TSUE wskzał, że zakwalifikowanie do „dostawy towarów” w rozumieniu art. 14 ust. 2 lit. a) dyrektywy VAT wymaga zatem spełnienia trzech kumulatywnych przesłanek. Przede wszystkim musi nastąpić przeniesienie prawa własności. Następnie przeniesienie to musi nastąpić z nakazu wydanego przez organ władzy publicznej lub w jego imieniu albo z mocy prawa. Wreszcie musi nastąpić wypłata odszkodowania. Zdaniem TSUE, wszstkie trzy przesłanki zawarte w art. 14 ust. 2 lit. a) dyrektywy VAT zostały w sprawie spełnione.

W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 2 ust. 1 lit. a) oraz art. 14 ust. 2 lit. a) dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że stanowi transakcję podlegającą opodatkowaniu VAT przeniesienie własności nieruchomości należącej do podatnika VAT na rzecz Skarbu Państwa państwa członkowskiego, dokonane z mocy prawa i w zamian za zapłatę odszkodowania, w sytuacji, w której ta sama osoba reprezentuje zarazem organ wywłaszczający i wywłaszczaną gminę, i w której ta ostatnia nadal w praktyce zarządza daną nieruchomością, nawet jeżeli wypłata odszkodowania została dokonana tylko jako wewnętrzne przeksięgowanie w budżecie gminy.

W razie jakichkolwiek pytań w ww. temacie zapraszamy do kontaktu z naszymi doradcami podatkowymi.